Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Creissoun(-d'Islando)
Rorippa islandica
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Cresson d'Islande.
Descripcioun :Lou creissoun-d'islando es uno planto naneto que souvènt rebalo au sòu e que trachis en ribo de lau, mueio e riéusset d'auto mountagno. Aquesto planto raro douno d'èr au creissoun-de-palun que se retrovo mai bas en plano. Se n'en destrìo pamens qu'a la baso de si fueio e li valvo dóu fru mai primo. De tout biais vènon pas i mémis estànci .
Usanço :Poudèn pensa que, coume lis àutris espèci dóu gènre Rorippa, lou creissoun-d'Islando es uno planto manjadisso. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Rorippa
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1600 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Lau
- Estang
- Mueio
- Riéusset
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Rorippa islandica (Oeder ex Gunnerus) Borbás, 1900